گزيده اي از سخنان گهربار امام علي عليه السلام

که به مردم پیش از تو در دنیا رسیده یادآوریش کن و در شهرها و ویرانه های پیشینیان نظر کن و ببین چه ها کردند و عاقبت به کجا رفتند پس در میان بناها و خانه هایشان بایست و بگو آهای خانه های خالی و بی صاحب کجایند صاحبان و مالکان تو آنگاه بر سر گورهایشان بایست و بگو آهای پیکرهای پوسیده و اندامهای متلاشی شده منزل جدیدی که در آنید یعنی خانه قبر چگونه یافتیدش ؟!!بدان ای پسرم دیری نشود که تو هم یکی از آنها شوی پس کار آخرتت را اصلاح کن و آخرتت را به دنیای فانی بی ارزش مفروش. نهج البلاغه نامه 31

امام علی (عليه السلام) : در سفارش خود به امام حسن (عليه السلام) : پسر جانم چنان از معصیت خود که در محضر حق تعالی کرده ای ترسان باش که اگر با عبادت همه مردم بر او وارد شوی جبران آن گناه نشود و چنان به خدا امیدوار باش که اگر با گناه اهل زمین بر او وارد شوی او تو را عفو کند. نهج البلاغه نامه 31

امام علی (عليه السلام) : هیچ یک از شما مزه ایمان را نمی چشد تا آنکه بداند آنچه که به او رسیده ممکن نبود که از او بگذرد و آنچه که از او فوت شده ممکن نبود که به او برسد. اصول کافی جلد 3 صفحه 78

امام علی (عليه السلام) : چون مال و ثروت و ریاست در دنیا به کسی روی آورد مردم دنیا زده به سمت او میروند و نیکی هایی را که در او نیست به او نسبت میدهند و چون ثروت یا ریاست از کسی روگرداند مردم خوبی هایی که در او هست را نیز منکر می شوند. نهج البلاغه حکمت 9

امام علی (عليه السلام) : به فرزندش امام حسن (عليه السلام) فرمود : حسن جان چهار نصیحت درباره (( دوست یابی ))از من بپذیر که اگر به آنها عمل کنی زیان نمیبینی 1.از دوستی با شخص بخیل بپرهیز زیرا اوآنچه که سخت به آن نیاز داری را از تو دریغ میکند. 2.از دوستی با کسی که نسبت به مسائل دینی و احکام احمق و نادان است بپرهیز زیرا او میخواهد به تو نفعی برساند اما چون دانش ندارد دچار زیانت میکند. 3.از دوستی با شخص فاسق و گناهکار بپرهیز زیرا او معرفت ندارد و تو را به کمترین بها میفروشد. 4.از دوستی با دروغگو بپرهیز که او مانند سراب است که دور را برایت نزدیک و نزدیک را برایت دور میکند. نهج البلاغه حکمت 38

امام علی (عليه السلام) : اهل بیت پیامبر (صلي الله عليه و آله) مایه حیات و زنده ماندن علم و نابودی جهل اندیشان ستون های استوار اسلام و پناهگاه مردم میباشند حق به وسیله ایشان به جایگاه خویش بازگشت و باطل از جای خویش رانده و نابود و زبان باطل از ریشه کنده شد ایشان دین را چنانکه سزاوار بود دانستند و آموختن و به آن عمل کردن و ایشانند که بواسطه شان احکام دین از انحراف و بدعت حفظ می ماند. نهج البلاغه خطبه 239

امام علی (عليه السلام) : کجا هستند کسانی که پنداشتند از ما اهل بیت پیامبر (صلي الله عليه و آله) شایسته ترند نسبت به منصب خلافت و ولایت و چنین وانمود کردند که از ما دانا ترند به علم قرآن و مصلحت دین؟!! آنها این ادعا را براساس دروغ و ظلم بر ضد ما روا داشتند ولی خدای متعال ما اهل بیت پیامبر (صلي الله عليه و آله) را بالا آورد و آنان را پست و خوار کرد علم قرآن را به ما عطا نمود و از آنها منع کرد ما را در حریم نعمت های خویش داخل و آنان را خارج ساخت و تمام مردم ناچارند راه هدایت و روشنائی از کوردلی را نزد ما بجویند همانا امامان دوازده گانه (عليه السلام) از میان ما خاندان پیامبر (صلي الله عليه و آله) هستند و غیر از ما ائمه از آل محمد (صلي الله عليه و آله) کسی شایستگی این مقام را ندارد و گمراهانی که ادعای خلافت نموده و ولایت را از ما غصب نمودند شایستگی این منصب را ندارند. نهج البلاغه خطبه 144

امام علی (عليه السلام) : در نامه خود به امام حسن (عليه السلام) فرمودند : همانا دل نوجوان همچون زمین آباد و آماده برای کشت است که هرچه در آن کاشته شود بپذیر پس من به تربیت تو در نوجوانی ات شتاب کردم قبل از آنکه دلت سخت شود و شخصیت بر اثر گذر سن شکل پذیرد. تحف العقول صفحه 67

امام علی (عليه السلام) : 1.خدای متعال برای یاری رساندن بس است.2.بهشت برای ثواب و جایزه بس است.3.دوزخ برای شکنجه و عذاب بس است.4.و قرآن برای دلیل و حجت آوردن بس است. تحف العقول صفحه 210

امام علی (عليه السلام) : علم معنوی جز با پنج چیز به دست نمی آید 1.سوال و پرسش فراوان درباره احکام و دستورات الهی 2.مطالعه و اشتغال فراوان پیرامون آیات و احادیث و روایات 3.احترام گذاشتن به اساتید و کسانی که از آنها علم اموخته شود4.اخلاص داشتن در یادگیری علم و یادگیری آن برای رضای خدا5.کمک خواستن از ذات پروردگار متعال برای فهم علم و دانش. نصایح صفحه 222

امام علی (عليه السلام) : هیچ عضوی در بدن شکرگزاریش از چشم کمتر نیست پس خواسته های آن را مدهید که شما را از یاد خدا غافل میکند. تحف العقول صفحه 206

امام علی (عليه السلام) : هریک از شیعیان ما که عملی برخلاف دستور ما انجام دهند پیش از مرگ بلائی به مال و اولاد یا جانشان برسد که از آن گناه پاکشان سازد تا هنگام لقای پروردگار بی گناه وارد شوند و اگر چیزی از گناهان ایشان مانده باشد که این بلاها آن را پاک نکرده باشد در دم مرگ بر او سخت میگرند تا آمرزیده وارد آخرت شود. اصول کافی جلد 3 صفحه 137

امام علی (عليه السلام) : یاد ما خاندان پیامبر (صلي الله عليه و آله) درمان هر خیانت و دردی است شفای وسوسه شیطان است و دوستی ما خاندان پیامبر (صلي الله عليه و آله) رضای پروردگار است و آنکس که مطیع اوامر ما و پیرو ولایت ماست فردای قیامت در فردوس برین با ماست و هریک از شیعیان ما که منتظر امر فرج مهدی آل محمد (صلي الله عليه و آله) است و با آن حال بمیرد همچون کسی است که در راه خدا به خون غلطیده است. تحف العقول صفحه 110

امام علی (عليه السلام) : شعبی گوید علی (عليه السلام) نه کلمه بی سابقه فرموده که همه مردم از رسیدن به یک کلمه آن عاجزند و این سخنان گوهرهای حکمت را یتیم ساخته و این کلمات سه تا در مناجات است سه تا در حکمت و سه تا در آداب

اما در مناجات : 1.خداوندا این سربلندی مرا بس است که بنده درگاه تو باشم.2.بار خدایا این افتخار مرا بس که همچون تو خالقی دارم.3.خداوندا تو آنچنانی که من دوست دارم مرا هم آنچنان کن که تو دوست داری

اما در حکمت : 1.هرکه قدر و منزلت شخصیت خود را شناخت هلاک نشد.2.ارزش هر شخصی به اندازه علم و دانش معنوی و الهی اوست.3.شخصیت هر انسانی در زیر زبان او نهفته است

اما در آداب : 1.هرکه را با احسان بنوازی امیر او خواهی شد.2.به هرکه دست حاجت دراز کردی اسیرش خواهی شد.3.و از هرکس بی نیازی گزیدی با او هم تراز و برابر خواهی بود. نصایح صفحه 290

امام علی (عليه السلام) : دوازده آیه از تورات انتخاب کرده ام و به عربی ترجمه نمودم و دوست دارم هر روز سه مرتبه به آنها بنگرم : 1.ای پسر آدم تا سلطنت من پایدار است از سلطانی بیم نکن و سلطنت من ابدی است 2.فرزند آدم تا خزانه های من پر است به دیگری امیدوار نباش و خزائن من همیشه پر است.3.پسر آدم تا مرا می یابی با دیگری طرح الفت و دوستی مینداز که هروقت مرا بخواهی به تو نزدیک و مهربانم.4.ای آدمی زاد من تو را دوست دارم تو هم مرا دوست بدار.5.ای فرزند آدم تا از پل صراط به سلامت عبور نکردی ایمن نباش.6.ای پسر آدم من همه چیز را برای تو آفریدم و تورا برای خودم تو چگونه از من می گریزی.7.تو را از نطفه آنگاه از مضغه آفریدم و در خلقت تو در نماندم از رساندن یک گرده نان روزی تو در نمی مانم.8.به خاطر خود بر من غضب میکنی و به خاطر نافرمانی من بر نفست غضب نمیکنی.9.تکلیف های من به عهده توست و رزق تو بر عهده من اگر تو در انجام تکالیف و دستوراتم سرپیچی کنی من از بنده پروری خود داری نمیکنم.10.پسر آدم هرکس تو را به خاطر چیزی میخواهد و من تو را به خاطر خودت میخواهم از من فرار نکن.11.روزی فردایت را از من امروز طلب نکن چنانکه من هم عمل و عبادت فردا را امروز از تو نخواستم.12.اگر به قسمت خود در روزی که برای تو مقدر کرده ام راضی باشی قلب و بدنت را آلوده میکنم و در نزد من ستوده باشی و اگر به آن ناراضی باشی دنیا را بر سرت مسلط میکنم تا چون آهوی بیابان مرام به دنبال پیدا کردن روزی باشی و جز به همان مقدار مقدر شده نمی رسی و دچار نکوهش من هم میشوی. نصایح صفحه 272

امام علی (عليه السلام) : در سفارش خود به امام حسن (عليه السلام) : پسرم چهار نصیحت را از من بپذیر : 1.ارزشمندترین ثروت و توانگری عقل تربیت گشته در مکتب دین است.2.بزرگترین فقر و نادانی بی خردی نسبت به احکام دین و امور آخرتی است 3.ترسناکترین تنهایی پسندیدن رای و نظر خود در امور است.4.گرامی ترین حسب و نسب خانوادگی اخلاق نیکو است. نهج البلاغه حکمت 38

امام علی (عليه السلام) : چهار چیز برای چهار مقصد دیگر آفریده شده اند : 1.مال برای خرج کردن در احتیاجات زندگی نه برای نگهداری.2.علم برای عمل کردن به آن نه جدال و کشمکش و بحث.3.انسان برای بندگی و اطاعت از خدا نه خوشگذرانی و معصیت 4.دنیا برای جمع آوری توشه آخرت نه غفلت از اخرت و آباد ساختن دنیا. نصایح صفحه 179

امام علی (عليه السلام) : دشمن ترین افراد نزد خداوند کسی است که خدا او را به حال خود واگذاشته تا از راه راست منحرف گردد و بدون راهنما باشد اگر به امورات دنیائی دعوت شود تا مرز جان تلاش میکند اما چون به سمت آخرت و نعمتهای گوناگونش دعوت شود سستی و تنبلی ورزد گویا آنچه از دنیا که برای آن کار میکند بر او واجب گشته و آنچه از دستورات آخرتی در انجام آن سستی و تنبلی میکند از او هیچ نخواسته اند. نهج البلاغه خطبه 103